Tình huống:
Anh Minh, chủ sở hữu một căn nhà cho thuê, ký hợp đồng cho thuê với chị Lan trong vòng 2 năm. Đến khi hợp đồng hết hạn, anh Minh yêu cầu chị Lan trả lại nhà, nhưng chị Lan vẫn tiếp tục ở lại mà không có bất kỳ thông báo hay lý do nào.
Anh Minh đã cố gắng thương lượng với chị Lan, nhưng chị này vẫn không chịu trả nhà. Trong trường hợp này, anh Minh có cần làm gì?
Căn cứ điểm a khoản 2 Điều 171 Luật Nhà ở 2023 “Hợp đồng thuê nhà ở hết thời hạn; trường hợp trong hợp đồng không xác định thời hạn thì hợp đồng chấm dứt sau 90 ngày, kể từ ngày bên cho thuê nhà ở thông báo cho bên thuê nhà ở biết việc chấm dứt hợp đồng”
Như vậy, khi hợp đồng hết thời hạn hợp đồng thuê nhà sẽ chấm dứt. Khi hợp đồng chấm dứt, theo khoản 1 Điều 482 Bộ luật Dân sự 2015, người thuê phải trả lại nhà thuê đúng hiện trạng ban đầu, trừ hao mòn tự nhiên hoặc các thay đổi đã được thỏa thuận trước.
Đồng thời, nếu người thuê cố tình không giao lại nhà sau khi hợp đồng kết thúc, họ phải chịu các trách nhiệm:
- Trả tiền thuê trong thời gian chậm trả.
- Bồi thường thiệt hại.
- Trả tiền phạt vi phạm do chậm trả lại nhà thuê nếu hai bên có thỏa thuận sẽ phạt nếu bên thuê vi phạm quy định về trả lại nhà sau khi hết thời gian thuê.
- Chịu rủi ro với nhà thuê trong thời gian chậm trả nhà.
Nếu chị Lan vẫn cố tình không trả nhà sau khi hết hạn hợp đồng, chủ nhà có thể khởi kiện tại tòa án nhân dân để yêu cầu người thuê trả lại nhà kèm theo các yêu cầu bồi thường thiệt hại hoặc trả tiền thuê trong thời gian vi phạm.
Khi nào thì hợp đồng cho thuê nhà chấm dứt?
Căn cứ khoản 2 Điều 171 và khoản 2 Điều 172 Luật Nhà ở 2023 đối với cho thuê nhà ở không thuộc sở hữu Nhà nước có các trường hợp chấm dứt hợp đồng như sau:
“Điều 171. Các trường hợp chấm dứt hợp đồng thuê nhà ở
…………….
2. Trường hợp thuê nhà ở không thuộc tài sản công thì việc chấm dứt hợp đồng thuê nhà ở được thực hiện khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Hợp đồng thuê nhà ở hết thời hạn; trường hợp trong hợp đồng không xác định thời hạn thì hợp đồng chấm dứt sau 90 ngày, kể từ ngày bên cho thuê nhà ở thông báo cho bên thuê nhà ở biết việc chấm dứt hợp đồng;
b) Các bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng;
c) Nhà ở cho thuê không còn;
d) Bên thuê nhà ở là cá nhân chết hoặc có tuyên bố mất tích của Tòa án mà khi chết, mất tích không có ai đang cùng chung sống;
đ) Bên thuê nhà ở là tổ chức giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động;
e) Nhà ở cho thuê bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ hoặc thuộc khu vực đã có quyết định thu hồi đất, giải tỏa nhà ở hoặc có quyết định phá dỡ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; nhà ở cho thuê thuộc trường hợp bị Nhà nước trưng mua, trưng dụng để sử dụng vào mục đích khác.
Bên cho thuê phải thông báo bằng văn bản cho bên thuê biết trước ít nhất 30 ngày về việc chấm dứt hợp đồng thuê nhà ở quy định tại điểm này, trừ trường hợp bất khả kháng hoặc các bên có thỏa thuận khác;”
“Điều 172. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà ở
1. Trong thời hạn thuê nhà ở theo thỏa thuận trong hợp đồng, bên cho thuê không được đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà ở và thu hồi nhà ở đang cho thuê, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Bên cho thuê nhà ở có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà ở và thu hồi nhà ở đang cho thuê khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Bên cho thuê nhà ở thuộc tài sản công, nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp cho thuê không đúng thẩm quyền hoặc không đúng đối tượng hoặc không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật về nhà ở;
b) Bên thuê không trả đủ tiền thuê nhà ở theo thỏa thuận trong hợp đồng từ 03 tháng trở lên mà không có lý do đã được thỏa thuận trong hợp đồng;
c) Bên thuê sử dụng nhà ở không đúng mục đích đã thỏa thuận trong hợp đồng;
d) Bên thuê tự ý đục phá, cơi nới, cải tạo, phá dỡ nhà ở đang thuê;
đ) Bên thuê chuyển đổi, cho mượn, cho thuê lại nhà ở đang thuê mà không có sự đồng ý của bên cho thuê;
e) Bên thuê làm mất trật tự, vệ sinh môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt của những người xung quanh đã được bên cho thuê nhà ở hoặc tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc lập biên bản đến lần thứ ba mà vẫn không khắc phục;
g) Trường hợp quy định tại
khoản 2 Điều 170 của Luật này.
3. Bên thuê nhà ở có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà ở khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Bên cho thuê nhà ở không sửa chữa nhà ở khi có hư hỏng nặng;
b) Bên cho thuê nhà ở tăng giá thuê nhà ở bất hợp lý hoặc tăng giá thuê mà không thông báo cho bên thuê nhà ở biết trước theo thỏa thuận trong hợp đồng;
c) Khi quyền sử dụng nhà ở bị hạn chế do lợi ích của người thứ ba.”
Anh Minh phải thông báo bằng văn bản cho bên thuê biết trước về việc chấm dứt hợp đồng thuê nhà ở, trừ trường hợp bất khả kháng hoặc các bên có thỏa thuận khác.
Lưu ý: Các quy định trên áp dụng đối với hợp đồng thuê nhà ở không thuộc sở hữu Nhà nước.
Phải thông báo trả nhà trước bao nhiêu ngày?
Căn cứ khoản 4 Điều 172 Luật Nhà ở 2023 quy định:
“4. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà ở phải thông báo bằng văn bản hoặc bằng hình thức khác theo thỏa thuận trong hợp đồng cho bên kia biết trước ít nhất 30 ngày, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác; trường hợp vi phạm quy định tại khoản này mà gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.”
Việc quy định thời gian thông báo trước được đưa ra nhằm đảm bảo bên còn lại có thời gian chuẩn bị các biện pháp xử lý phù hợp, như tìm nơi ở mới (đối với bên thuê) hoặc tìm người thuê mới (đối với bên cho thuê).
Nếu bên đơn phương chấm dứt hợp đồng không thông báo đúng thời hạn quy định và gây thiệt hại cho bên kia, họ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.
-VT-
MỌI THẮC MẮC KHÁCH HÀNG VUI LÒNG LIÊN HỆ TỚI
HOTLINE: 19006196
FB: LUATSUTHANHDAT
ZALO: 03.2518.2518
CS1: PHÒNG 201, SỐ 170 TRẦN DUY HƯNG, P.TRUNG HOÀ, Q.CẦU GIẤY, TP HÀ NỘI
CS2: PHÒNG 1936, TÒA HH4C, KĐT LINH ĐÀM, NGUYỄN HỮU THỌ, HOÀNG MAI, HÀ NỘI.