Trường hợp con cái được sinh ra khi cha mẹ không có quan hệ hôn nhân hợp pháp hay chưa phải vợ chồng được gọi là con ngoài giá thú. Liệu sau khi cha mẹ chia tay, con ngoài giá thú có được nhận cấp dưỡng từ cha/mẹ không trực tiếp nuôi con hay không?
Nghĩa vụ cấp dưỡng của cha mẹ đối với con được quy định như thế nào?
Theo quy định khoản 24 Điều 3 Luật Hôn nhân gia đình 2014, cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật này.
Điều 110 Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con.
Từ các quy định trên, trường hợp nam nữ chưa đăng ký kết hôn nhưng chung sống như vợ chồng thì sau khi chia tay không có nghĩa vụ cấp dưỡng cho nhau. Tuy nhiên, trong trường hợp có con chung, nghĩa vụ cấp dưỡng vẫn phát sinh do quan hệ huyết thống. Như vậy, nếu con chưa thành niên hoặc đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản tự nuôi mình, gặp khó khăn, túng thiếu, người cha/mẹ không trực tiếp nuôi con vẫn có nghĩa vụ cấp dưỡng, bất kể là con trong giá thú hay ngoài giá thú.
Mức cấp dưỡng và thời gian cấp dưỡng được quy định thế nào?
Hiện nay pháp luật Việt Nam quy định người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó tự thỏa thuận về mức cấp dưỡng. Các bên có thể căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng (con cái) để quyết định số tiền cấp dưỡng. Trong trường hợp các bên không thể tự thỏa thuận thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết.
Về thời gian cấp dưỡng, theo pháp luật Việt Nam, việc cấp dưỡng có thể được thực hiện định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm hoặc hàng năm. Nghĩa vụ này diễn ra liên tục theo thời hạn các bên tự thỏa thuận cho đến khi con cái thành niên (tức đủ 18 tuổi). Trường hợp con cái không có khả năng lao động hay không có tài sản để tự nuôi mình thì nghĩa vụ cấp dưỡng diễn ra đến khi con có khả năng lao động hoặc có tài sản để tự nuôi mình.
Cha/mẹ không trực tiếp nuôi con không tự nguyện cấp dưỡng kể cả khi đã có phán quyết của Tòa có phải chịu phạt không?
Trên thực tế, việc yêu cầu cấp dưỡng cho con ngoài giá thú có thể gặp nhiều khó khăn. Nếu cha/mẹ không trực tiếp nuôi con trốn tránh thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, tuỳ vào tính chất, mức độ của hành vi không cấp dưỡng cho con. Mức phạt hành chính có thể lên đến 25 triệu đồng nếu cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em có hành vi cố ý bỏ rơi trẻ em (theo Điều 21 Nghị định 130/2021/NĐ-CP).
Nếu như bị Tòa án buộc thực hiện cấp dưỡng mà cố tình trốn tránh, trì hoãn, không thực hiện đúng cam kết, làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt lên đến 2 năm. (Khoản 37 Điều 1 Luật sửa đổi Luật Hình sự năm 2017 sửa đổi Điều 186 Luật Hình sự 2015).
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.
-HN-
MỌI THẮC MẮC KHÁCH HÀNG VUI LÒNG LIÊN HỆ TỚI
HOTLINE: 03.2518.2518
FB: LUATSUTHANHDAT
ZALO: 03.2518.2518
CS1: PHÒNG 201, SỐ 17 TRẦN DUY HƯNG, PHƯỜNG TRUNG HÒA, QUẬN CẦU GIẤY, TP. HÀ NỘI.
CS2: PHÒNG 1936, TÒA NHÀ HH4C ĐƯỜNG LINH ĐƯỜNG, KHU ĐÔ THỊ LINH ĐÀM, QUẬN HOÀNG MAI, TP. HÀ NỘI.