SỬ DỤNG LAO ĐỘNG TRẺ EM THEO QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT

Sử dụng lao động trẻ em là một vấn đề nhạy cảm và được quy định chặt chẽ trong pháp luật quốc tế cũng như pháp luật Việt Nam nhằm bảo vệ quyền lợi và sự phát triển của trẻ em. Trong trường hợp cần thiết, nếu muốn sử dụng lao động là trẻ em, cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp bắt buộc phải tuân theo những quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này.

Lao động trẻ em là gì?

Theo Điều 1 Luật Trẻ em 2016 quy định trẻ em là người dưới 16 tuổi.

Bên cạnh đó, theo khoản 1 Điều 3 Bộ luật Lao động 2019 giải thích: “Người lao động là người làm việc cho người sử dụng lao động theo thỏa thuận, được trả lương và chịu sự quản lý, điều hành, giám sát của người sử dụng lao động. Độ tuổi lao động tối thiểu của người lao động là đủ 15 tuổi, trừ trường hợp quy định tại Mục 1 Chương XI của Bộ luật này.”

Như vậy, có thể hiểu người lao động dưới 15 tuổi làm việc theo thỏa thuận, được trả lương và chịu sự quản lý, điều hành, giám sát của NSDLĐ thì được xem là lao động trẻ em. Khi sử dụng lao động trẻ em, NSDLĐ cần lưu ý những công việc được phép sử dụng lao động trẻ em và các điều kiện kèm theo.

Nguyên tắc khi sử dụng lao động trẻ em

Khoản 1 Điều 145 Bộ luật Lao động 2019 quy định về điều kiện sử dụng người chưa đủ 15 tuổi làm việc, cụ thể:

“1. Khi sử dụng người chưa đủ 15 tuổi làm việc, người sử dụng lao động phải tuân theo quy định sau đây:

a) Phải giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người chưa đủ 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật của người đó;

b) Bố trí giờ làm việc không ảnh hưởng đến thời gian học tập của người chưa đủ 15 tuổi;

c) Phải có giấy khám sức khỏe của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền xác nhận sức khỏe của người chưa đủ 15 tuổi phù hợp với công việc và tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất một lần trong 06 tháng;

d) Bảo đảm điều kiện làm việc, an toàn, vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi.

2. Người sử dụng lao động chỉ được tuyển dụng và sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi vào làm các công việc nhẹ theo quy định tại khoản 3 Điều 143 của Bộ luật này.

3. Người sử dụng lao động không được tuyển dụng và sử dụng người chưa đủ 13 tuổi làm việc, trừ các công việc nghệ thuật, thể dục, thể thao nhưng không làm tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa đủ 13 tuổi và phải có sự đồng ý của cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.”

Theo đó, các công việc nhẹ được tuyển dụng và sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi bao gồm:

- Những công việc được sử dụng người dưới 13 tuổi làm việc.

- Các nghề truyền thống: chấm men gốm, cưa vỏ trai, vẽ tranh sơn mài, làm giấy dó, nón lá, se nhang, chấm nón, dệt chiếu, làm trống, dệt thổ cẩm, làm bún gạo, làm giá đỗ, làm bánh đa (miến), làm bánh đa Kế.

- Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren, mộc mỹ nghệ, làm lược sừng, đan lưới vó, làm tranh Đông Hồ, nặn tò he.

- Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình.

- Nuôi tằm.

- Gói kẹo dừa.)

Chế độ làm việc cho lao động trẻ em

- Về thời gian làm việc theo khoản 1 Điều 146 Bộ luật Lao động 2019:

+ Không được làm việc quá 04 giờ/ngày và 20 giờ/tuần;

+ Không được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm (từ 22 giờ đến 06 giờ sáng hôm sau); ngoại trừ một số trường hợp được quy định tại Điều 10 Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH.

+ Người chưa đủ 15 tuổi vừa làm việc vừa học tập hoặc có nhu cầu học tập thì việc bố trí thời giờ làm việc phải bảo đảm không ảnh hưởng đến thời gian học tập của người chưa đủ 15 tuổi.

- Về thời giờ nghỉ ngơi: Lao động trẻ em được bố trí nghỉ giải lao giữa giờ làm việc.

- Tuân thủ quy định về khám sức khỏe, khám phát hiện bệnh nghề nghiệp và bảo đảm điều kiện làm việc, an toàn, vệ sinh lao động: Phải có giấy khám sức khỏe của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền xác nhận sức khỏe của người chưa đủ 15 tuổi phù hợp với công việc và tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất một lần trong 06 tháng; và phải bảo đảm điều kiện làm việc, an toàn, vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi.

- Công việc và nơi làm việc chỉ được tuyển dụng và sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi vào làm những công việc nhẹ theo quy định của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.

Xử phạt vi phạm đối với những hành vi xử dụng lao động trẻ em trái pháp luật

Điều 29 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP ngày 17/11/2022 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, quy định xử phạt vi phạm quy định về lao động chưa thành niên có mức phạt dao động từ 1.000.000 đến 75.000.000 đồng.

Đối với một số hành vi vi phạm bị truy cứu trách nhiệm hình sự, có thể bị cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 10 năm tù (Điều 296 Bộ luật Hình sự 2015).

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.

📌 https://www.facebook.com/groups/congdongluatsudatdai.