TỘI CÔNG NHIÊN CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Tình huống

Bà B đang làm ruộng ở dưới đồng và để xe máy của mình trên đường chính, cách chỗ làm khoảng 10m, chìa khóa xe cắm sẵn ở ổ khóa. Anh A đi bộ ngang qua thấy chìa khóa vẫn đang cắm ở xe nên nảy sinh ý định chiếm đoạt xe máy của bà B. Thấy bà B đang làm việc, không để ý nên A ngồi lên xe rồi nổ máy. Nghe được tiếng động, bà B nhìn lên thì thấy A đã ngồi trên xe. Bà B cùng 1 số người khác đang làm việc ở ruộng thấy vậy thì hô hoán, lùa theo nhưng không đuổi kịp A do A đã bỏ chạy cùng với xe máy.

Phân tích

Trong trường hợp này, A đã thực hiện hành vi công nhiên chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 172 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017):

“Điều 172. Tội công nhiên chiếm đoạt tài sản

1. Người nào công nhiên chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các Điều 168, 169, 170, 171, 173, 174, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

b) Hành hung để tẩu thoát;

c) Tái phạm nguy hiểm;

d) Chiếm đoạt tài sản là hàng cứu trợ.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

b) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.”.

Cấu thành tội phạm tội công nhiên chiếm đoạt tài sản

- Về chủ thể:

Chủ thể của tội công nhiên chiếm đoạt tài sản là người có đầy đủ NĂNG LỰC TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ và từ đủ 16 tuổi trở lên theo quy định tại khoản 1 Điều 12 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).

Tìm hiểu thêm về:

NĂNG LỰC TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ

ĐỘ TUỔI CHỊU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ

Trong tình huống nêu trên, nếu A là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự và từ đủ 16 tuổi trở lên thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội công nhiên chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 172 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).

- Về mặt chủ quan:

Hành vi công nhiên chiếm đoạt tài sản được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Thể hiện qua việc người phạm tội thực hiện hành vi với ý chí chủ quan, cố ý thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản một cách công khai, trái pháp luật. Mục đích của hành vi này là lợi dụng sơ suất của người chủ sở hữu, quản lý và sử dụng tài sản để chiếm đoạt tài sản trước sự chứng kiến của họ.

- Về mặt khách thể:

Hành vi công nhiên chiếm đoạt tài sản xâm phạm đến quan hệ sở hữu tài sản của người bị chiếm đoạt tài sản. Đây là quan hệ tài sản giữa tài sản với người chủ sở hữu, người quản lý và sử dụng tài sản được Pháp luật bảo vệ.

- Về mặt khách quan:

Hành vi gây nguy hiểm cho xã hội của tội phạm này là hành vi công nhiên chiếm đoạt tài sản của người khác.

Công nhiên chiếm đoạt tài sản của người khác được hiểu là hành vi của người phạm tội lợi dụng sơ hở của chủ sỡ hữu, người quản lý tài sản hoặc lợi dụng hoàn cảnh khách quan để chiếm đoạt tài sản của người khác một cách công khai trước họ và những người khác chứng kiến sự việc (nếu có).

Trong đó, hoàn cảnh khách quan có thể là thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, dịch bệnh,… Vì là những hoàn cảnh khách quan nên những hoàn cảnh này không do người có tài sản gây ra mà do hoàn cảnh khách quan bên ngoài khiến họ lâm vào tình trạng không tự bảo quản được tài sản của mình, nhìn thấy người phạm tội thực hiện hành vi công nhiên chiếm đoạt tài sản mà không làm gì được.

Hậu quả của hành vi là tài sản của người khác bị người phạm tội chiếm đoạt công khai, trái Pháp luật.

Trong trường hợp ở tình huống nêu trên, A đã lợi dụng sơ hở của bà B để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản (xe máy) trước sự chứng kiến của bà và những người cũng đang làm ruộng khác ở dưới đồng.

Kết luận

Đối với tình huống nêu trên, A sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội công nhiên chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 172 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017). Theo đó, tùy vào giá trị thực tế xe máy của bà B và các hành vi cụ thể mà A đã thực hiện để xác định khung hình phạt đối với hành vi công nhiên chiếm đoạt tài sản của A.

Hành vi hôi của có phải tội phạm công nhiên chiếm đoạt tài sản không?

Trong một số tình huống xe tải, xe container gặp tai nạn, bị lật đổ làm hàng hóa trong xe rơi ra đường, những người dân xung quanh lợi dụng tình trạng này để nhặt, vơ vét hàng hóa mang về có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội công nhiên chiếm đoạt tài sản. Bởi người lái xe có thể là chủ sở hữu tài sản hoặc người quản lý tài sản đang gặp hoàn cảnh khách quan khiến họ không thể tự quản lý tài sản của mình.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.

Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi:

📌 https://www.facebook.com/groups/congdongluatsudatdai.