Tình huống: Bố mẹ em có một mảnh đất đã có sổ đỏ, nhưng bố em mất và không để lại di chúc, hiện tại mẹ và anh trai đang ở trên đất đó, em là con gái đi lao động ở xa. Mẹ em chỉ muốn để dành nhà đang ở cho người anh trai. Về phần em, sau khi bố mất, em đi làm tích góp được một chút và gửi tiền về nhờ mẹ đứng tên một mảnh đất. Năm nay anh em định xây nhà. Trên ủy ban nhà đất có nói là muốn xây dựng thì phải có giấy từ chối quyền thừa kế của em, và anh em đang yêu cầu em ký vào đó. Cho em hỏi nếu mà em ký vào giấy từ chối quyền thừa kế có sao không và miếng đất mà mẹ em đứng tên hộ em có bị liên quan không?
Luật sư tư vấn:
Đầu tiên, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho Luật sư Vì Chân Lý Themis chúng tôi. Về các vấn đề cần tư vấn của bạn, chúng tôi xin phép giải đáp như sau:
Trước hết, theo như thông tin bạn chia sẻ, bố mẹ bạn có một mảnh đất chung, sau khi bố bạn mất thì phần tài sản đó được chia đôi, mẹ bạn một nửa và bố bạn một nửa. Đối với 1 nửa phần đất đó, mẹ bạn có toàn quyền sở hữu, sử dụng, định đoạt. Một nửa còn lại của bố bạn, sau khi bố bạn mất thì phần đất đó là di sản phân chia thừa kế. Nếu bố bạn không để lại di chúc thì phần di sản đó được phân chia thừa kế theo pháp luật.
Căn cứ theo Điều 651 Bộ Luật Dân sự 2015, quy định về hàng thừa kế, theo đó, hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết. Có thể xác định các đồng thừa kế đối với mảnh đất mà bố bạn để lại sau khi chết bao gồm: mẹ bạn, anh trai bạn và bạn. Thế nên bạn cũng có quyền và lợi ích liên quan đến phần đất đó. Hiện tại, dù mẹ bạn muốn để lại cho anh bạn phần đất của mẹ, thì anh bạn cũng không thể xây nhà trên đất đó, vì đất đó chưa thuộc quyền sở hữu của anh bạn mà còn một phần đất trong đó bạn có quyền và lợi ích liên quan.
Anh bạn chỉ xây được nhà trên đất đó khi đất thuộc quyền sở hữu của anh bạn trong các trường hợp sau:
+ Thứ nhất, phân chia di sản thừa kế theo pháp luật để xác định phần đất của các đồng thừa kế, trong đó có phần đất được chia là của anh bạn.
+ Thứ hai, bạn từ chối nhận di sản thừa kế, khi này mẹ bạn có mong muốn để lại cho anh bạn, vậy nên anh bạn sẽ được hưởng toàn bộ phần di sản thừa kế mà bố bạn để lại.
Chính vì bạn có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến mảnh đất trên, nên anh bạn mới yêu cầu bạn ký giấy từ chối quyền thừa kế. Khi bạn ký vào văn bản trên có nghĩa là bạn đồng ý từ chối nhận di sản thừa kế theo quy định của pháp luật, và sẽ không được phân chia di sản hay còn được hiểu là bạn không có quyền và lợi ích đối với mảnh đất đó, cụ thể tại Điều 620 Bộ Luật Dân sự 2015: “Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản…, việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản…”
Ngoài ra, về mảnh đất bạn nhờ mẹ đứng tên hộ vào thời điểm bố bạn đã mất nên đây được xác định là tài sản riêng của mẹ bạn, do vậy mảnh đất này không nằm trong phần di sản mà bố bạn để lại. Do đó, trong trường hợp bạn ký vào văn bản từ chối nhận di sản thì không ảnh hưởng đến mảnh đất đó. Thế nhưng, xét về mặt pháp lý, mảnh đất trên đang đứng tên của mẹ bạn, nên mẹ bạn đang có quyền sở hữu, sử dụng, định đoạt mảnh đất này. Chính vì vậy, không loại trừ trường hợp mẹ bạn có thể chuyển nhượng, tặng cho anh trai bạn hay thậm chí là chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất đó cho người khác theo quy định tại Điều 167 Luật Đất đai 2013.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.
-TL-
MỌI THẮC MẮC KHÁCH HÀNG VUI LÒNG LIÊN HỆ TỚI
HOTLINE: 03.2518.2518
FB: LUATSUTHANHDAT
ZALO: 03.2518.2518
TRỤ SỞ: PHÒNG 1936, TÒA HH4C, KHU ĐÔ THỊ LINH ĐÀM, NGUYỄN HỮU THỌ, HOÀNG MAI, HÀ NỘI.