CÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ THEO BỘ LUẬT HÌNH SỰ

Tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự là những yếu tố, hoàn cảnh cụ thể làm cho mức độ hình phạt đối với một người phạm tội trở nên nghiêm khắc hơn. Là một trong những nguyên tắc quan trọng trong việc xét xử và quyết định hình phạt đối với người phạm tội, nhằm đảm bảo tính công bằng và răn đe trong xã hội. Tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự là những yếu tố pháp lý được quy định trong Bộ luật Hình sự, khi đó tòa án có thể quyết định mức án đối với bị cáo cao hơn mức án thông thường. Các tình tiết này thường gắn liền với tính chất, mức độ phạm tội, thái độ và hành vi của người phạm tội trong quá trình thực hiện hành vi phạm tội.

Tóm lại, các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự là các tình tiết làm tăng mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, là căn cứ để tăng nặng trách nhiệm hình sự của người phạm tội so với các trường hợp phạm tội tương tự khác nhưng không có tình tiết tăng nặng đó.

Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự

Theo pháp luật Việt Nam các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự được quy định tại khoản 1 Điều 52 BLHS, bao gồm 15 tình tiết sau:

-          Phạm tội có tổ chức;

-          Phạm tội có tính chất chuyên nghiệp;

-          Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội;

-          Phạm tội có tính chất côn đồ;

-          Phạm tội vì động cơ đê hèn;

-          Cố tình thực hiện tội phạm đến cùng;

-          Phạm tội 02 lần trở lên;

-          Tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm;

-          Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ có thai, người đủ 70 tuổi trở lên;

-          Phạm tội đối với người ở trong tình trạng không thể tự vệ được, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng, người bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc người lệ thuộc mình về mặt vật chất, tinh thần, công tác hoặc các mặt khác;

-          Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, thiên tai, dịch bệnh hoặc những khó khăn đặc biệt khác của xã hội để phạm tội;

-          Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, tàn ác để phạm tội;

-          Dùng thủ đoạn, phương tiện có khả năng gây nguy hại cho nhiều người để phạm tội;

-          Xúi giục người dưới 18 tuổi phạm tội;

-          Có hành động xảo quyệt hoặc hung hãn nhằm trốn tránh hoặc che giấu tội phạm.

Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm  hình sự có nội dung và ý nghĩa tăng nặng khác nhau. Cho nên mức độ tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với người bị áp dụng các tình tiết tăng nặng cũng khác nhau.

Mục đích của việc quy định tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự

Trong quá trình giải quyết vụ án hình sự luôn cần đặt ra yêu cầu phải xác định đúng đắn các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự làm cơ sở cho Tòa án giải quyết rõ ràng hơn, tuyên bản án phù hợp với tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi vi phạm để phù hợp với nhân thân cũng như hoàn cảnh phạm tội của người phạm tội.

Việc xác định các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ trật tự, an toàn xã hội. Việc xử lý nghiêm minh đối với những hành vi phạm tội có tình tiết tăng nặng không chỉ giúp nâng cao hiệu quả phòng ngừa tội phạm mà còn thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật đối với những hành vi vi phạm nghiêm trọng. Bên cạnh đó, việc áp dụng các tình tiết tăng nặng còn góp phần vào việc cải cách tư pháp, tạo dựng niềm tin trong nhân dân đối với hệ thống pháp luật.

Những điều cần lưu ý khi áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự

-         Khi kết án bị cáo về một tội phạm cụ thể mà tình tiết tăng nặng đã là tình tiết định tội, thì không áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự tương ứng quy định tại khoản 1 Điều 52 BLHS.

-         Khi kết án bị cáo về một tội phạm cụ thể theo tình tiết tăng nặng định khung hình phạt mà tình tiết ấy cũng được BLHS quy định là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, thì không áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự tương ứng quy định tại khoản 1 Điều 52 BLHS.

-         Khi kết án bị cáo về một tội phạm cụ thể theo tình tiết tăng nặng định khung hình phạt mặc dù họ cũng phạm tội trong trường hợp có tình tiết tăng nặng định khung ở khoản nhẹ hơn và tình tiết nhẹ hơn cũng được BLHS quy định là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, thì không áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự tương ứng quy định tại khoản 1 Điều 52 BLHS.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.

Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi:

📌 https://www.facebook.com/groups/congdongluatsudatdai.