Nhận hối lộ là một trong những hành vi tham nhũng đã được quy định tại Bộ luật Hình sự Việt Nam hiện hành. Vậy, hành vi nhận hối lộ bị xử lý như thế nào?
Tội nhận hối lộ theo quy định của Bộ luật Hình sự
Căn cứ pháp lý
Tội nhận hối lộ được quy định tại Điều 354 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) như sau:
“Điều 354. Tội nhận hối lộ
1. Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn trực tiếp hoặc qua trung giận nhận hoặc sẽ nhận bất kỳ lợi ích nào sau đây cho chính bản thân người đó hoặc cho người hoặc tổ chức khác để làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm hoặc đã bị kết án về một trong các tội quy định tại Mục 1 Chương này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
b) Lợi ích phi vật chất.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Có tổ chức;
b) Lạm dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng;
đ) Phạm tội 02 lần trở lên;
e) Biết rõ của hối lộ là tài sản của Nhà nước;
g) Đòi hối lộ, sách nhiễu hoặc dùng thủ đoạn xảo quyệt.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm:
a) Của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng;
b) Gây thiệt hại về tài sản từ 3.000.000.000 đồng đến dưới 5.000.000.000 đồng.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá 1.000.000.000 đồng trở lên;
b) Gây thiệt hại về tài sản 5.000.000.000 đồng trở lên.
5. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
6. Người có chức vụ, quyền hạn trong các doanh nghiệp, tổ chức ngoài Nhà nước mà nhận hối lộ, thì bị xử lý theo quy định tại Điều này.”.
Cấu thành tội phạm
- Về chủ thể
Chủ thể tội phạm này là người từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự. Đồng thời phải là người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài Nhà nước. Tuy nhiên, chức vụ, quyền hạn này phải liên quan trực tiếp đến việc giải quyết yêu cầu của người đưa hối lộ.
Tìm hiểu thêm về
ĐỘ TUỔI CHỊU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ
NĂNG LỰC TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ
Trường hợp người có chức vụ, quyền hạn nhưng chức vụ, quyền hạn không liên quan đến việc giải quyết yêu cầu của người đưa hối lộ thì bị coi là phạm tội lợi dụng, chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi.
- Về mặt chủ quan
Chủ thể của tội phạm thực hiện hành vi nhận hối lộ với lỗi cố ý trực tiếp.
Mục đích nhằm nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác của người đưa hối lộ. Giá trị của tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất là yếu tố bắt buộc cấu thành tội phạm này.
- Về khách thể
Hành vi nhận hối lộ đã xâm phạm đến các chuẩn mực, đạo đức, trách nhiệm và quy trình hoạt động trong cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài Nhà nước.
- Về mặt khách quan
Hành vi gây nguy hiểm cho xã hội của tội phạm này là hành vi nhận của hối lộ từ người khác nhằm làm hoặc không làm 1 việc gì đó theo yêu cầu của người đưa hố lộ vì mục đích vụ lợi. Hành vi nhận hối lộ được thực hiện trực tiếp hoặc qua trung gian. Hành vi này có thể xảy ra trước khi người nhận hối lộ thực hiện công việc theo yêu cầu của người đưa hối lộ hoặc có thể xảy ra dựa trên thỏa thuận về việc nhận hối lộ sau khi thực hiện công việc.
Trong một số trường hợp, người có chức vụ, quyền hạn nhận quà biếu sau khi đã làm đúng chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm và quyền hạn của mình không được coi là nhận hối lộ. Bởi giữa người có chức vụ, quyền hạn với người đưa quà biếu không có thỏa thuận nào về việc sẽ tặng quà biếu sau khi thực hiện công việc theo yêu cầu của họ.
Tội nhận hối lộ hoàn thành khi nào?
Tội nhận hối lộ hoàn thành tại 1 trong 2 thời điểm: Thời điểm nhận hối lộ và thời điểm đòi hối lộ.
Nhận hối lộ bị xử lý như thế nào?
Xử lý kỷ luật
Căn cứ vào quy định tại Nghị định 112/2020/NĐ-CP cán bộ, công chức, viên chức có hành vi vi phạm quy định về phòng, chống tham nhũng nhưng chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì bị áp dụng hình thức kỷ luật khiển trách hoặc cảnh cáo.
Đối với cán bộ, công chức giữa chức vụ lãnh đạo, quản lý thì có thể bị áp dụng hình thức kỷ luật giáng chức hoặc cách chức.
Trường hợp công chức, viên chức bị Tòa án kết án về hành vi tham nhũng, trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quyết định, bản án có hiệu lực pháp luật của Tòa án cấp có thẩm quyền xử lý kỷ luật ra quyết định kỷ luật hoặc buộc thôi việc.
Xử lý hình sự
Hành vi nhận hối lộ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 354 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) mà chúng tôi vừa nêu trên.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.
Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi:
CÔNG TY LUẬT VÌ CHÂN LÝ THEMIS
Điện thoại yêu cầu dịch vụ hoặc tư vấn luật: 0988 265 333/1900 6196
Tư vấn miễn phí qua:
FB: https://www.facebook.com/luatsuthanhdat85
hoặc zalo 03 2518 2518 hoặc mail: vichanlylawfirm@gmail.com
📌Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatvichanly
📌Youtube: https://www.youtube.com/@Vichanlythemis
Tham gia cộng đồng hơn 60.000 người của chúng tôi:
📌 https://www.facebook.com/groups/congdongluatsudatdai.