1. Ưu điểm của nhượng quyền thương mại
Thứ nhất, tỷ lệ thành công cao hơn mô hình khởi nghiệp độc lập.
- Tỷ lệ sống sót sau 5 năm
+ Doanh nghiệp nhượng quyền: Theo FranNet, 85% doanh nghiệp nhượng quyền vẫn tồn tại sau 5 năm.
+ Doanh nghiệp độc lập: Theo Investopedia, 50% doanh nghiệp khởi nghiệp còn tồn tại sau 5 năm.
- Tỷ lệ thất bại trong năm đầu tiên
+ Doanh nghiệp nhượng quyền: Không có số liệu cụ thể về tỷ lệ thất bại của doanh nghiệp nhượng quyền trong năm đầu tiên, tuy nhiên 92% doanh nghiệp nhượng quyền vẫn hoạt động sau 2 năm đầu (FranNet).
+ Doanh nghiệp độc lập: 25% doanh nghiệp khởi nghiệp thất bại trong năm đầu (Investopedia).
Những con số này phần nào cho thấy mức độ an toàn và hiệu quả cao của mô hình nhượng quyền, nhất là với những người mới bắt đầu kinh doanh.
Thứ hai, lợi ích cho bên nhượng quyền
Đối với doanh nghiệp nhượng quyền (franchisor), hình thức này mang lại nhiều lợi thế chiến lược:
- Phát triển hệ thống nhanh chóng mà không cần tự đầu tư quá nhiều vào từng chi nhánh.
- Gia tăng giá trị và độ phủ sóng thương hiệu, qua đó tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
- Yêu cầu vốn thấp do đối tác nhận quyền chịu trách nhiệm đầu tư hạ tầng, nhân sự cho điểm kinh doanh.
- Tạo nguồn thu ổn định từ phí nhượng quyền, tiền bản quyền và các khoản phí định kỳ khác.
- Kiểm soát thương hiệu, quy trình và chất lượng dễ dàng hơn so với các mô hình phân phối hay cấp phép thông thường.
Thứ ba, lợi ích cho bên nhận quyền
Bên nhận quyền (franchisee) cũng hưởng lợi nhiều mặt khi hợp tác với thương hiệu đã có nền tảng:
- Thời gian bắt đầu kinh doanh nhanh hơn nhờ được hỗ trợ từ mô hình sẵn có.
- Mô hình kinh doanh đã được thử nghiệm, giảm thiểu rủi ro thử – sai.
- Sử dụng thương hiệu đã được nhận diện và có uy tín với khách hàng.
- Được huấn luyện và hỗ trợ chuyên môn từ bên nhượng quyền trong suốt quá trình khai thác.
- Hưởng lợi từ các cải tiến liên tục trong sản phẩm, quy trình và chiến lược tiếp thị từ bên nhượng quyền.
2. Nhược điểm và rủi ro của mô hình nhượng quyền thương mại
Thứ nhất, bất lợi đối với bên nhượng quyền
- Mất kiểm soát hệ thống theo thời gian: Khi mở rộng quá nhanh hoặc không kiểm soát chặt, một số điểm nhượng quyền có thể không tuân thủ quy chuẩn, gây ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ/sản phẩm.
Ví dụ: Thương hiệu Trung Nguyên từng đối mặt với phản ánh tiêu cực do một số đối tác vận hành không nhất quán về chất lượng, ảnh hưởng đến hình ảnh thương hiệu chung.
- Chia sẻ lợi nhuận với bên nhận quyền, làm giảm tỷ suất lợi nhuận so với việc tự vận hành.
- Cam kết hỗ trợ khai thác lâu dài: Bên nhượng quyền thường phải đảm bảo hỗ trợ về đào tạo, kiểm tra, marketing,… điều này đòi hỏi nguồn lực chuyên biệt và liên tục.
- Rủi ro từ hành vi hoặc sai phạm của bên nhận quyền: Một cá nhân hoặc chi nhánh vi phạm cũng có thể kéo theo ảnh hưởng đến cả hệ thống.
Thứ hai, bất lợi đối với bên nhận quyền
- Chi phí đầu tư ban đầu có thể cao: Gồm phí nhượng quyền, tiền bản quyền, chi phí đào tạo, quảng cáo bắt buộc và chi phí đầu tư cơ sở vật chất theo tiêu chuẩn thương hiệu.
- Ràng buộc về chuỗi cung ứng: Nhiều thương hiệu yêu cầu sử dụng nhà cung cấp chỉ định hoặc mua hàng từ hệ thống – điều này đôi khi làm tăng chi phí và giảm linh hoạt.
- Rủi ro về uy tín thương hiệu: Nếu bên nhượng quyền gặp khủng hoảng truyền thông hoặc pháp lý, bên nhận quyền sẽ bị ảnh hưởng theo, dù không liên quan trực tiếp.
- Thiếu quyền kiểm soát tổng thể: Bên nhận quyền phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định từ phía nhượng quyền, có rất ít không gian để điều chỉnh hoặc sáng tạo trong mô hình kinh doanh.
Như vậy, nhượng quyền thương mại là con đường ngắn hơn để mở rộng quy mô và giảm thiểu rủi ro khi khởi nghiệp – nhưng không phải là “miễn rủi ro”. Dù ở vị trí nào trong mối quan hệ nhượng quyền, doanh nghiệp cũng cần chuẩn bị kỹ về pháp lý, đánh giá đúng năng lực vận hành, và xây dựng cơ chế hợp tác rõ ràng, minh bạch.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.
-HN-
MỌI THẮC MẮC KHÁCH HÀNG VUI LÒNG LIÊN HỆ TỚI
HOTLINE: 03.2518.2518
FB: LUATSUTHANHDAT
ZALO: 03.2518.2518
CS1: PHÒNG 201, SỐ 17 TRẦN DUY HƯNG, PHƯỜNG TRUNG HÒA, QUẬN CẦU GIẤY, TP. HÀ NỘI.
CS2: PHÒNG 1936, TÒA NHÀ HH4C ĐƯỜNG LINH ĐƯỜNG, KHU ĐÔ THỊ LINH ĐÀM, QUẬN HOÀNG MAI, TP. HÀ NỘI.