Năm 2010, Nhà nước tiến hành đo đạc và cấp sổ đỏ cho các hộ dân trong khu vực, nhưng do sơ suất, đất của ông Minh không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Ông Minh vẫn tiếp tục sinh sống, đóng thuế đất hằng năm mà không gặp vấn đề gì.
Đến năm 2022, một người hàng xóm tên Hùng bỗng đưa ra sổ đỏ được cấp vào năm 2015, trong đó có bao gồm 100m² đất mà ông Minh đang sử dụng. Ông Hùng yêu cầu ông Minh phải trả lại phần đất này, trong khi ông Minh khẳng định đất thuộc quyền sử dụng của gia đình mình từ năm 1990. Hai bên không thể hòa giải, dẫn đến tranh chấp.
Vậy, trong trường hợp này, quyền lợi của ông Minh có được pháp luật bảo vệ không? Ông Minh cần làm gì để đòi lại đất?
Luật sư tư vấn:
Đầu tiên, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho Luật sư Vì Chân Lý Themis chúng tôi. Về các vấn đề cần tư vấn của bạn, chúng tôi xin phép giải đáp như sau:
1. Quyền sử dụng đất khi chưa có sổ đỏ.
Căn cứ Khoản 1 Điều 137 Luật đất đại 2024 hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định và có một trong các loại giấy tờ hợp lệ theo quy định (bao gồm giấy mua bán viết tay có xác nhận của chính quyền địa phương) thì được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) mà không cần phải nộp tiền sử dụng đất.
Trong trường hợp của ông Minh, mảnh đất được mua từ năm 1995 bằng giấy viết tay có xác nhận của chính quyền và đã được sử dụng ổn định, không có tranh chấp. Đồng thời, ông Minh đã thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước thông qua việc đóng thuế đất hằng năm. Theo quy định trên, ông Minh có quyền yêu cầu cấp sổ đỏ để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình đối với mảnh đất.
2. Sai sót trong việc cấp sổ đỏ và quyền yêu cầu thu hồi
Căn cứ Khoản 1 Điều 152 Luật đất đai 2024 quy định
“Điều 152. Đính chính, thu hồi, hủy giấy chứng nhận đã cấp
1. Cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại Điều 136 của Luật này có trách nhiệm đính chính giấy chứng nhận đã cấp có sai sót trong các trường hợp sau đây:
a) Có sai sót thông tin của người được cấp giấy chứng nhận so với thông tin tại thời điểm đính chính;
b) Có sai sót thông tin về thửa đất, tài sản gắn liền với đất so với hồ sơ kê khai đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất đã được tổ chức đăng ký đất đai kiểm tra xác nhận hoặc được thể hiện trong văn bản có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp đất đai.”
Trường hợp ông Hùng có sổ đỏ cấp năm 2015 nhưng bao gồm cả 100m² đất mà ông Minh đã sử dụng ổn định từ trước, việc cấp sổ đỏ này có dấu hiệu sai phạm. Nếu có bằng chứng chứng minh phần đất này thuộc quyền sử dụng hợp pháp của ông Minh trước khi ông Hùng được cấp sổ đỏ, ông Minh có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền kiểm tra và thu hồi phần diện tích bị cấp sai trong sổ đỏ của ông Hùng
3. Giải quyết tranh chấp theo trình tự pháp luật
Theo Điều 235 và 236 Luật Đất đai 2024, tranh chấp đất đai cần được giải quyết theo trình tự sau:
Hòa giải tại UBND xã, phường, thị trấn: Đây là bước bắt buộc trước khi khởi kiện. Nếu hòa giải thành, các bên lập biên bản và thực hiện theo thỏa thuận. Nếu hòa giải không thành, UBND lập biên bản để làm cơ sở cho bước tiếp theo.
Khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ: Nếu phát hiện có sai sót trong việc cấp sổ đỏ cho ông Hùng, ông Minh có quyền khiếu nại lên UBND cấp huyện (cơ quan cấp sổ đỏ) để yêu cầu kiểm tra và điều chỉnh sổ đỏ.
Khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện: Nếu khiếu nại không giải quyết thỏa đáng, ông Minh có thể khởi kiện yêu cầu hủy một phần sổ đỏ của ông Hùng đối với diện tích đất tranh chấp. Khi xét xử, Tòa án sẽ xem xét các chứng cứ, bao gồm giấy mua bán đất, thời gian sử dụng đất, nghĩa vụ tài chính (thuế) để đưa ra phán quyết bảo vệ quyền lợi hợp pháp của ông Minh.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.
-ĐH-
MỌI THẮC MẮC KHÁCH HÀNG
VUI LÒNG LIÊN HỆ TỚI
HOTLINE: 19006196
FB: LUATSUTHANHDAT
ZALO: 03.2518.2518
CS1: PHÒNG 201, SỐ 170 TRẦN DUY HƯNG, P.TRUNG HOÀ, Q.CẦU GIẤY, TP HÀ NỘI
CS2: PHÒNG 1936, TÒA HH4C, KĐT LINH ĐÀM, NGUYỄN HỮU THỌ, HOÀNG MAI, HÀ NỘI