CỐ Ý PHẠM TỘI VÀ VÔ Ý PHẠM TỘI LÀ GÌ?

Mỗi hành vi nguy hiểm cho xã hội (tội phạm) đều được thực hiện do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý. Vậy, cố ý phạm tội là gì? và vô ý phạm tội là gì? Làm thế nào để xác định được 1 hành vi được thực hiện do lỗi cố ý hay vô ý. Cùng trả lời những câu hỏi này qua bài viết dưới đây của Luật Vì Chân Lý THEMIS

Cố ý phạm tội

Căn cứ pháp lý

Cố ý phạm tội được quy định tại Điều 10 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) như sau:

“Điều 10. Cố ý phạm tội

Cố ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:

1. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra;

2. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.”.

Phân loại

Từ căn cứ Pháp luật nêu trên, có thể chia cố ý phạm tội ra thành 2 dạng là: Cố ý trực tiếp và Cố ý gián tiếp.

 - Lỗi cố ý trực tiếp

Lỗi cố ý trực tiếp là việc người phạm tội nhận thức rõ tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi, thấy trước được hậu quả mà hành vi đó gây ra nhưng vẫn mong muốn hậu quả này xảy ra trên thực tế.

Về lý trí: Người phạm tội nhận thức rõ, đầy đủ tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi mà họ thực hiện, đồng thời thấy trước hậu quả sẽ xảy ra nếu họ thực hiện hành vi đó.

Về ý chí: Người phạm tội mong muốn hậu quả mà họ đã thấy trước xảy ra trong thực tế sau khi họ thực hiện hành vi của mình. Hậu quả đã được thấy trước phải hoàn toàn phù hợp với mục đích và động cơ của người phạm tội.

- Lỗi cố ý gián tiếp

Lỗi cố ý gián tiếp là lỗi của người phạm tội khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội nhận thức được tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi đó. Đồng thời, họ cũng thấy trước hậu quả mà hành vi đó gây, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc hậu quả xảy ra.

Về lý trí: Người phạm tội nhận thức rõ tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi mà họ thực hiện. Hậu quả của hành vi cũng đã được người phạm tội thấy trước.

Về ý chí: Người phạm tội không mong muốn hậu quả đó xảy ra trên thực tế mà họ có thái độ để mặc cho hậu quả này xảy ra. Tuy nhiên, họ mong muốn thực hiện hành vi nguy hiểm để đạt được mục đích khác, chính vì vậy mà người phạm tội chấp nhận hậu quả xảy ra.  

Vô ý phạm tội là gì?

Căn cứ pháp lý

Điều 11 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định về vô ý phạm tội như sau:

“Điều 11. Vô ý phạm tội

Vô ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:

1. Người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được;

2. Người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó.”.

Phân loại

Có 2 dạng vô ý phạm tội, bao gồm: Vô ý do quá tự tin và Vô ý do cẩu thả.

- Vô ý do quá tự tin

Vô ý do quá tự tin là lỗi của người phạm tội trong trường hợp họ thấy trước hành vi của mình có thể gây hậu quả nguy hiểm cho xã hội nhưng họ cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được. Vì lý do đó mà họ thực hiện hành vi và gây ra hậu quả nguy hiểm cho xã hội.

Về lý trí: Người phạm tội nhận thức được tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội từ chính hành vi mà họ thực hiện.

Về ý chí: Người phạm tội không mong muốn hành vi của mình gây ra hậu quả nguy hiểm cho xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế, hậu quả này đã xảy ra.

- Vô ý do cẩu thả

Vô ý phạm tội do cẩu thả là lỗi của người phạm tội trong trường hợp họ thực hiện hành vi gây nguy hiểm cho xã hội mà không nhận thức được hậu quả nguy hiểm cho xã hội của hành vi mà mình thực hiện. Mặc dù hậu quả này phải thấy trước và có thể thấy trước.

Về lý trí: Người phạm tội không nhận thức được tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi mà họ đã thực hiện.

Về ý chí: Chính vì không nhận thức được sự nguy hiểm cho xã hội của hành vi họ thực hiện mà người phạm tội không mong muốn hậu quả nguy hiểm xảy ra trên thực tế.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.